Karayolları Trafik Kanunu 94.maddesinde aracınızı sattıktan sonra aracın satışını sigortaya bildirmeniz gerekiyordu.
Bu bildirimden sonra poliçe 15 gün daha devam ediyordu.
Aracın yeni sahibi kaza yapsa ölümlü veya büyük maddi zarara neden olsa hatta bu iş alkol etkisinde veya ehliyetsiz sürücüde olsa sigorta ödüyor sonra sözleşmeyi yaptığı eski sahibine rücu ediyordu.
Norm denetimi ile anayasa mahkemesi önüne gelene kadar kanun bu şekilde yıllarca sürdü gitti
Anayasa mahkemesi bunu iptal etti. Bundan sonra mahkemeler ve yargıtay 4. HD aşağıdaki benzer kararlara imza atamayacak.
(Kapatılan) 17. Hukuk Dairesi 2011/4937 E. , 2012/9681 K.
“... İşletenin değişmesi hali Karayolları Trafik Kanunu 94.maddesinde düzenlenmiştir.
Buna göre Sigortalı aracın işleteninin değişmesi halinde, devreden kişi 15 gün içinde sigortacıya durumu bildirmek zorundadır.
Sigortacı sigorta sözleşmesini durumun kendisine tebliği tarihinden itibaren onbeş gün içinde feshedebilir.
Sigorta fesih tarihinden onbeş gün sonrasına kadar geçerlidir, 95. maddeye göre ise Sigorta sözleşmesinden veya sigorta sözleşmesine ilişkin kanun hükümlerinden doğan ve tazminat yükümlülüğünün kaldırılması veya miktarının azaltılması sonucunu doğuran haller zarar görene karşı ileri sürülemeyeceği ancak ödemede bulunan sigortacının, sigorta sözleşmesine ve bu sözleşmeye ilişkin kanun hükümlerine göre, tazminatın kaldırılmasını veya azaltılmasını sağlayabileceği oranda sigorta ettirene başvurabileceği düzenlenmiştir.
Buna göre sigorta sözleşmesinin kaza tarihinde feshedildiği ya da münfesih olduğu iddiası zarar gören 3. kişiye karşı ileri sürülemez.
Yasanın emredici hükmü karşısında, fesih bildirim ve fesih için Genel Şartlarda düzenlenen hükümler ancak sigortacı ile akidi arasındaki ilişkiyi düzenlemeye yönelik olup, zarar gören kişi karşısında trafik sigortacısının sözleşmenin feshedildiği iddiası ile zarardan sorumluluğunu kaldıracağı sonucunu doğurmaz. “
Yukarıdaki yargıtay kararında özetle ;
Aracını sattıktan sonra trafik poliçesini iptal ettirsen de 15 gün boyunca başka birinin yaptığı kusurdan hukuksal boyutta sorumlusun.
Sigorta öder sana rücu eder. Anayasa mahkememesi bu durumu ortadan kaldırdı.
Gerekçe içerisinde;
“...aracın devri suretiyle araç üzerindeki her türlü kontrol ve denetim yetkisini yitirmiş bulunan sigortalının artık işleten sıfatı da kalmadığı hâlde sözleşmenin sigorta şirketince feshedilmemesi durumunda sözleşme süresince, sözleşmenin feshedilmesi hâlinde dahi fesih tarihinden itibaren on beş gün boyunca yeni işletenin üçüncü kişilere vermiş olduğu zararlardan sorumlu tutulabilmesine imkân tanıyan kuralların gerekli olmadığı anlaşılmaktadır.
(AYM, E.2023/130, K.2024/17, 23/01/2024, § …) “ Tam metni için tıklayın.
Anayasa mahkemesi aracı satanın sorumlu olmamasını ve yeni araç alanın trafik poliçesi yaptırması gerektiğinden bahsetmektedir.
Ama anayasa mahkemesi 6102 sayılı yeni TTK (Türk Ticaret Kanunu) da 1484/2 kanunu incelememiştir.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun 1484/2 üncü maddesi gereği iptalden ve yetkili mercilere bildirim tarihinden itibaren 1 aylık süre geçtikten sonra sorumluluk sona erecektir.
Seddk trafik sigortası genel şartlarını yeni TTK uyumu için ihbar yükümlülüğünü 5 günden 10 güne çıkardı ama bu maddeyi görmedi veya görmezden geldi.
“Zarar görenle ilişkide ifa yükümlülüğü “ başlığını taşıyan 1484/2 şu şekildedir.
“Sigorta ilişkisinin sona ermesi, zarar görene karşı ancak, sigortacının sözleşmenin sona erdiğini veya ereceğini yetkili mercilere bildirmesinden bir ay sonra hüküm doğurur.
İşletenin değişmesi ile 15 gün değil 1 ay daha geçerli olacaktır.
Çünkü;
TTK m.1484/f.2’ deki şartların gerçekleşmesi yani sözleşmenin sona ermesi ve bunun yetkili makama bildirilmesinden itibaren bir ayın geçmesi halinde sigortacı, zarar görene karşı ifa yükümlülüğünden kurtulabilmektedir.
TTK 1484 koruyucu hükme sahip olup madde hükümlerine aykırı sözleşme şartları geçersizdir.
Daha açık anlatayım bu maddeyi, yönetmelikle ,genelge ile veya duyuru ile yumuşatamaz, değiştiremezsiniz.
Bilirim daha önce yapmıştınız yine yaparsınız ama hükümsüz olur.
Sigortacının bu imkanı kullanabilmesi için şart teşkil eden bildirim yükümlülüğünü yerine getirmek üzere başvuracağı “yetkili makam” sigorta bilgi merkezi yönetmeliği madde.5 gereğince “sigorta bilgi merkezidir”.
Son söz Boşluk doldu 15 gün gitti 1 ay geldi. Hayırlısı olsun.
